IŠČEZLE VRSTE
O.K.
Afričko govedo Pelorovis
Džinovska stoka sa neobičnim rogovima
Pleistocen je geološka epoha koja je obuhvatala vreme od pre 2.580.000 do pre 11.700 godina. Tokom skoro čitave epohe postojala je životinja koja podeća na afričkog bivola, ali znatno krupnija od svog savremenog naslednika. U okviru roda Pelorovis postojale su četiri vrste.
Rogovi srodne vrste, ilustracija |
Kosti goveda otkrivene su 1913, u značajnom i svetski poznatom paleontološkom nalazištu Olduvajski klanac, u današnoj Tanzaniji. Taksonomski rod je prvi opisao nemački prirodnjak Hans Rek 1928. On je dao naziv životniji kombinovanjem starogrčkog i latinskog jezika: sam naziv znači ’čudovišna ovca“.
Vrsta Pelorovis oldowayensis je najviše proučena. Nestala je ranije od ostalih, pre oko osamsto hiljada godina. Poslednja vrsta Pelorovis Howeii naučno je određena 2005. godine. Vrsta Pelorovis Kaisensis je nazvana po mestašcu Kaiso, u zapadnoj Ugandi. Dugo vremena se smatralo i da govedo Syncerus antiquus pripada ovim životinjama ali je vremenom svrstano u drugi rod.
Smatra se da je prosečna težina ove krupne i divlje stoke iznosila oko 1200 kg a da su najteže jedinke dostizale i dve tone! To se odnosi na mužjake koji su bili veći. Svakako, spada u red najmasivnijih i najkrupnijih preživara i goveda svih vremena. Živeli su na teritoriji podsaharske Afrike.
Današnji afrički bivo koji je vrlo sličan Pelorovisu |
Rogovi su im bili zaobljeni i dugački, a kod dvaju vrsta polukružni, usmereni suprotno od glave. Izdužena glava je bila slična kao kod savremenih gnuova. Fosilni ostaci pokazuju da je ova životinja opstala na severu Afrike do epohe Holocena, odnosno do unazad četiti mileniujuma. Ipak, na jugu i istoku tog kontinenta, do nestanka Pelorovisa došlo je pre oko dvanaest hiljada godina.
Proučavanjem rogova utvrđeno je i da je dužina njihove koštane srži dostizala jedan metar. Pretpostavlja se da je mogla biti i više nego duplo veća u doba kada je ovo divlje govedo tumaralo po Africi. Jedinke su živele u stadima sa većim brojem goveda, uporedo sa ljudima, što se može videti i na crtežima u stenama. Boravile su u oblastima sa malo drveća. Bili su biljojedi.
Pretpostavlja je da je jedan od glavnih uzroka njihovog nestanka bilo lov. A moguće je i da su klimatske promene uticale na njihov nestanak.
O.K.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
