OKO PLANETE

Rotacija

Zemlja se iskosila pre 84 miliona godina

U studiji gerofizičara sa Unuverziteta Rajs (Hjuston, SAD) koja se bavila polarnim lutanjem Zemlje (True polar wander TPW) navedeno je da se pomeranje planetarne ose dogodilo pre oko 84 miliona godina, u vreme dinosaurusa. Istraživači su analizirali uzorke krečnjaka iz Italije, koji datiraju iz perioda kasne krede (pre 100,5-65,5 miliona godina), tražeći dokaze o pomeranjima u magnetnom zapisu.
Fosili bakterija zarobljeni u stenama koje su formirali lance minerala magnetita nude neke od dokaza o polarnom lutanju tokom kasne krede čime se dovodi u pitanje pretpostavka da je osovina okreta bila uglavnom stabilna u poslednjih 100 miliona godina.
Zemlja se sastoji od unutrašnjeg jezgra od čvrstog metala i spoljašnjeg jezgra od tečnog metala, sa čvrstim omotačem i korom koji se kreću oko tečnog dela. Prilikom polarnog lutanja, geografski polovi se pomeraju pa se spoljašnji omotač Zemlje naginje. Ništa se ne menja u Zemljinom magnetnom polju, osim što stene koje se pomeraju beleže različite paleomagnetne podatke. Ti podaci upućuju na udaljenost severnog i južnog geografskog pola, pružajući istraživačima mogućnost da označe gde se polovi nalaze.
Zemlja je bila nagnuta za oko 12 stepeni pre oko 84 miliona godina, što je promenjeno za oko  pet miliona godina. To znači da su pomenute stene - i sama Italija - krenule ka ekvatoru.

Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"