TEMA BROJA
Japan - zemlja izlazeće mudrosti / Arhitektura
Podzemni gradovi
Japan je jedna od zemalja sa najmanjom
površinom u odnosu na broj stanovnika.
Upravo zbog toga korišćenje podzemlja po-
stalo je imperativ razvoja tamošnjih većih
gradova.
Od 77 velikih podzemnih građevinskih zahvata u ve-
ćim gradovima Japana, devet gradova (Tokio, Saporo, Jo-
kohama, Nagoja, Osaka, Kjoto, Kobe, Okajama, Fukuoka i
Kavasaki) imaju pod zemljom površinu veću od 30.000
m2 . Čak 18 gradova imaju podzemnu površinu između
10.000 i 30.000 m2 a 50 - manju od 10.000 m2. 39 veli-
kih podzemnih parkinga za 12.000 vozila zauzimaju pro-
stor od 668.500 m2 i smešteni su ispod javnih površina.
Japan koristi podzemlje većih gradova za saobraćaj,
ali i za trgovačke i pešačke ulice i druge sadržaje. Njiho-
va razmišljanja o gradovima budućnosti su obavezno
upućena na velike podzemne delove tih gradova.
Za potrebe ventilacije i dovoda svežeg vazduha u
podzemne prostore grada Nagoje, dizajnirane su i izve-
dene velike ventilacione cevi nalik na dimnjake, gru-
pisane u tesnom prostoru ulice, gde se prepliće podze-
mni i nadzemni saobraćaj, silazi u podzemne prostore
i uzdižu nadzemni nivoi.
Ova zemlja, osim veoma ograničene površine je i
veoma trusno područje.
Iskustva sa jakim zemljotresima i haosom koji je po-
sle njih nastajao zbog rušenja površinske tehničke infra-
strukture, tunela i saobraćajnica upućuju na traženje re-
šenja pod zemljom gde do oštećenja gotovo da ne dolazi.
Generalnim planom Tokija iz 1990.godine sa vizi-
jom do 2115. godine, planirani su sistematsko uređe-
nje i izgradnja podzemnog prostora potrebnih za indu-
strijske zone, prostor za smeštaj gasa, komprimovanog
vazduha pa čak i za nuklearne centrale.
Za regulaciju kišne kanalizacija grada Tokija ure-
đene su dve velike podzemne reke koje teku tunelima
prečnika po 12,5 m i dužine 30 km, na dubini od 40 m.
Rezervoari za prirodni gas biće u najdubljoj podzemnoj
zoni na dubini od 55-100 m, zbog rizika od eksplozija.
Projekat firme „Kumagaji Gumi”, jedne od velikih
preduzeća u Japanu koja su želela da realizuju železnič-
ku liniju kao prsten oko Tokija, inspirisan je idejama La
Korbizijea. Ovaj projekat sastoji se od satelitskih nase-
lja povezanih podzemnim putevima. Ona se sastoje odjedne ogromne rupe prečnika 200 m i dubine 110 m oko
koje se podiže ogromna konstrukcija visoka 60 m. koja
se sastoji od brojnih biroa poređenih u 20 spratova.
Ispod su prostori za parkiranje i veze za železnicu
i auto-puteve u kojima se cirkuliše na dubini od 70 do
100 m, opslužujući stanice i garaže. Prodavnice, zdrav-
stveni servisi i trgovački centri su osvetljeni trakama
svetlosti sa površine čemu pomažu optički hvatači
svetlosti. U okolnim hodnicima, u poluprečniku 150-
200 m, predviđeni su prostori za biroe, istraživačke in-
stitute, sportske centre, skladišta.
Centralni deo ove velike građevine je otvoren kao
cvet, a bočni delovi su odozgo osvetljeni tako da sve-
tlost prodire duboko u podzemne nivoe. Na dva nivoa
su povezani horizontalnim vezama, a na najnižim ni-
voima su povezani železnicom i autoputevima. Ova
koncepcija omogućila je da se površina zemljišta pot-
puno oslobodi za prirodu, koja je najvećim delom pod
zelenilom i drvećem.
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|