ARHEOLOGIJA
Pripremio: Oliver Klajn
Pokolj od pre 7 milenijuma
Praistrijski nasilnici
Na 15 km od Frankfurta na Majni, u nemačkoj saveznoj državi Hesen, je opština Šenek. U njoj je selo Kilianštaten, odnedavno mesto senzacionalnog i donekle bizarnog arheološkog otkrića: nađena je masovna grobnica stara sedam milenijuma. Temeljno su istraženi ostaci 26 leševa. Među žrtvama su i deca.
Najuočljiviji su bili tragovi nasilja na listovima nogu. Kod polovine žrtava vidljivo je postojanje namere da se ovaj deo nogu smrska. Nameću se dva moguća razloga za ovo: jedno objašnjenje bi bilo da je to urađeno da bi se eventualno sprečio beg žrtava. Drugi razlog je mogao biti da se opomenu ostali kakva ih sudbina čeka među onima koji su preživeli teror ovih preistorijskih nasilnika. Postoji i teorija da je uništavnje nožnih listova posledica verovanja da će se time sprečiti da duhovi žrtava proganjaju zločince.
Arheolozi i antropolozi su registrovali i oštećenja na lobanjama i rane koje su bile uzrokovane strelama. Stručnjaci nisu u stanju da utvrde da li je reč o zločinu nad živim ljudima ili o iživljavanju nad leševima. Sve se ovo dešavalo na neolitskom arehološkom horizontu Kultura linearne grnčarije koja je u stručnim krugovima poznata kao LBK (po nemačkoj skraćenici). Arheološki horizont, odnosno
sloj obuhvata široko rasprostranjene zajedničke umetničke odlike na jednom nalazištu ili na većem geografskom prostranstvu. LBK kultura je trajala od približno 5500. do 4500. godine pne i predstavlja prekretnicu u širenju poljoprivrede u Evropi.
Pre nalaza u Kilianštatenu, nađene su još dve masovne grobnice, u Nemačkoj i Austriji. I one pripadaju Kulturi linearne grnčarije. Otkrivene su 80-tih godina prošlog veka.
Sve tri masakra su se zbila u vreme kada se bližio kraj ove kulture, što navodi arheologe na zaključak da je tada došlo do žestokih obračuna među stanovništvom koje je sve više usvajalo poljoprivredni model života. Po svemu sudeći pokolj u Kilianštatenu nije izuzetak već deo širih i vrlo brutalnih sukoba koji su se odvijali u to vreme.
Neki smatraju da je to zapravo bio rat. Tu je i faktor klimatskih promena, do čega dolazi upravo u vreme pomenutih masovnih zločina. Trajno naseljevanje stanovništva vezanog za zemlju i porast nataliteta mogli su da dovedu do napetosti i sukoba sa smrtnim ishodimam.
Postojala je i neka vrsta granice u blizini Kilianštatena, što je utvrđeno na osnovu trgovine kremenom. Iskopavanja su pokazala da se uglavnom odvijala unutar podeljenih zajednica a malo ili nikako preko te granice. Moguće da je bio i period suše koji je podstakao borbu za prirodna dobra.
Odsustvo mladih žena među ubijenima bi moglo da znači da su one otete, odnosno zarobljene. Po svemu sudeći, u Kilianštatenu i u dva slična slučaja radilo se o manjim naseljima, tj. selima sa po trideset ili četrdeset stanovnika u kojima su istrebljeni svi stanovnici osim devojaka. Za ovo poslednje otkriće saznalo se tako što je jedna građevinska firma naišla na kosti i o tome obavestila naučnike sa univerziteta u Majncu. Zatim su te kosti umotane u novinsku hartiju i dostavljene stručnjacima. Bile su mahom dosta oštećene i u fazi raspadanja. Odmah je upalo u oči da nisu primenjeni rituali i pravila sahrana iz neolita, što je nauci poznato. Od 26 leševa polovina su pripadala deci pri čemu je najmlađe bilo beba od šest meseci starosti.
Oliver Klajn
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|