MEDICINA

Pripremila: Gordana Tomljenović

Nove tehnologije

Virtuelna ultrazvučna endoskopija

Jedna od novih mogućnosti ultrazvučne tehnologija je FlyThru modalitet, koji omogućava jedinstvene adaptacije 4D imidžinga i daje endoskopsku sliku, ali bez interventne, invazivne procedure

Predstavnik "Tošibe" Andrej Gvozdenović podučava medecinsku sestru iz "Bel mMedica"

Ultrazvučna dijagnostika se decenijama primenjuje u svim granama medicine. Kao brza, neinvazivna i za pacijenta neškodljiva, odavno je, uz laboratorijske analize, postala nezamenjiva metoda kojom se obično i započinju sva dijagnostička ispitivanja. Neprestano je usavršavana, te je izdržala i ozbiljnu konkurenciju i CT - skenera i magnetne rezonance. Za raliku od pomenutih dveju metoda koje su se, pre svega zahvaljujući razvoju kompjuterskih tehnologija, u medicine pojavile relativno naglo, i napravile revolucionarne pomake u dijagnostičkom procesu, ultrazvuk se postepeno razvija još od pedesetih godina prošlog veka.

Tokom svoje višedecenijske evolucije, neprestano je osavremenjivan, pa su nove tehnologije pomogle da još više dođu do izražaja prednosti ultrazvuka nad drugim dijagnostičkim metodama - odsustvo rendgenskog zračenja, niža cena, portabilnost uređaja, laka primena u hitnim slučajevima, mogućnost da jednim pregledom prikaže više organskih sistema.

“Letenje kroz” tehnologija

Da će ultrazvuk nesumnjivo očuvati, ali i proširiti svoje suvereno mesto u dijagnostici uopšte, dokaz je jedan novi ultrazvučni sistem, koji predstavlja gospodin Andreja Gvozdenović, inženjer i stručnjak za medicinsku opremu u beogradskom “Beolaser”-u. Reč je sistemu komercijalno nazvanom Aplio 500 , koji je razvila kompanija “Tošiba”, a koji karakteriše niz naprednih mogućnosti vizualizacije. Jedna od tih novih mogućnosti je i tehnologija koju su njeni tvorci nazvali FlyThru , i koja je prva te vrste u ultrazvučnim dijagnostičkim sistemima uopšte. Baš kao što joj ime kaže, ona omogućava dijagnostičaru da 4D ultrazvučnom slikom virtuelno “leti kroz” unutrašnjost telesnih šupljina i krvnih sudova.

Reč je sasvim novoj perspektivi posmatranja telesnih struktura i slici koja je drugačija od svega poznatog u dosadašnjem ultrazvučnom imidžingu. FlyThru slika, naime, virtuelno putuje kroz telesnu šupljinu slično kao kod CT, odnosno slična je skenerskom prikazu. Gospodin Gvozdenović objašnjava da tipičan 4D imidžing koristi tzv. paralelnu projekciju posmatranog objekta, što onemogućava sagledavanje njegove “dubine” ili posmatranje prostora okolo tog objekta. FlyThru međutim, koristi perspektivnu projekciju, pa je dobijena slika identična kao u endoskopskim procedurama. Budući da su klasične endoskopske procedure invazivne, za pacijenta krajnje komforan ultrazvučni pregled, koji pri tom daje endoskopsku sliku, od ogromnog je značaja.

Osim što će u dijagnostici moći da zameni ili dopuni mnoge endoskopske procedure, FlyThru tehnologija obezbeđuje sliku izuzetne oštrine i jasnoće, te njene mogućnosti zapravo tek počinju da se istražuju u praksi. Ono što se sa sigurnošću sada može reći jeste da će FlyThru biti od ogromnog značaja u svim granama medicine. U ginekologiji, na primer, jedna od uzbudljivih mogućnosti je virtuelna histeroskopija. Ultrazvučni režim rada omogućiće da se polipi, miomi, srasline u materici ili bilo šta drugo unutar materične šupljine posmatra na sasvim nov način. Dva jedinstvena načina za korišćenje FlyThru u virtuelnoj histeroskopiji uključuju identifikovanje polipa i manipulisanje slikom tako da se polipi mogu videti i otpozadi, kao i procenjivanje stanja jajovoda, što je tradicionalnom histeroskopijom teško izvodljivo.

Naprednija dijagnostika

FlyThru omogućava da se vide i relativno male, fluidom ispunjene strukture od svega nekoliko milimetara, kao što su, na primer, prošireni kanali u dojci, što bi pomoglo u dijagnostikovanju intraduktalnih papiloma. U perinatologiji, u praćenju rane trudnoće, mogle bi se dijagnostikovati fetalne anomalije kao što su rascepljena (“zečja”) usna i druge anomalije lica. Imidžing neonatalne glave ovom novom metodom takođe je potpuno jedinstven način pregleda hidrocefalusa kod novorođenčadi.

Gastrointestinalni trakt takođe je polje gde bi se nova tehnologija mogla pokazati suverenom. Sposobna je, naime, da vizualizuje pankreasni kanal, žučnu kesu ili creva. Hidronefroze, kamen, opstrukcije, karcinomi tranzicionih ćelija ili čak lezije bešike vrlo kvalitetno se mogu ocenjivati putem FlyThru . Kad je reč o snimanju debelog creva , FlyThru daje slike veoma slične virtuelnoj kolonoskopiji (skenerskom pregledu debelog creva).

Venski sistem se, takođe, veoma jednostavno i kvalitetno može pregledati uz pomoć FlyThru . Mogu se uočiti venske tromboze, stenoze hepatičnih vena, ugrušci u perifernim venama. Kad je reč o aorti, tehnologija je jedinstvena po tome što može dati sliku sličnu intravaskularnom ultrazvuku, ali bez izvođenja interventne procedure.

FlyThru ne samo što obezbeđuje izvanredan imidžing već potencijalno može značajno da unapredi dijagnostiku mnogih oboljenja, zaključuje Andreja Gvozdenović. Zahvaljujući jedinstvenim mogućnostima adaptacije 4D, slika koju daje FlyThru potpuno je nova i jedinstvena u ultrazvučnoj tehnologiji.

G. Tomljenović

Kompletni tekstove sa prilozima potražite u magazinu "PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja