U susret projektu “Darvin”
ŽIVE ATMOSFERE

Potrebno je testirati atmosfere na udealjenim planetama kako bi se otkrilo da li na njima ima života

Astronomi su po prvi put u prilici da osmotre atmosferu jedne planete izvan Sunčevog sistema. Otkrili su atome natrijuma u atmosferi planete koja kruži oko zvezde nalik Suncu, udaljene od nas 150 svetlosnih godina.

Jedan od znakova koji ukazuju da na određenoj planeti ima života je prisustvo kiseonika, ugljen-dioksida ili vode. Do danas, astronomi su otkrili 76 planeta koje kruže oko drugih zvezda, ali su suviše udaljene za posmatranje teleskopom. Nisu analizirane njihove atmosfere.

Novo otkriće je prvi korak u pravcu ispitivanja sastava i fizičkih svojstava omotača neke druge planete.

Tim Braun, iz Nacionalnog centra za atmosferska istraživanja u Koloradu, posmatrao je jednu planetu koja prolazi između nas i njene zvezde, HD 209458. Ta ogromna planeta prolazi pored svoje zvezde na udaljenosti od samo 7,5 miliona kilometara. Obzirom da obilazi zvezdu svaka 3,5 dana i tada blokira oko 1,6% njenog ukupnog svetla, prečnik te planete mora biti za oko 30% veći od Jupiterovog.

Različiti gasovi apsorbuju svetlo na različitim talasnim dužinama. Zahvaljujući ovoj činjenici, posmatranjem planete dok obilazi zvezdu i praćenjem konkretnih talasnih dužina, mogu se dobiti informacije o gasovima prisutnim u atmosferi te planete.

Astronomi su merili svetlo koje natrijum apsorbuje (žuto-zeleno svetlo) i zaključili da ova planeta apsorbuje nešto manje svetla na ovoj talasnoj dužini, što dokazuje prisustvo natrijuma i svojevrsne atmosfere. Ova planeta je veoma blizu svog sunca i suviše je vrela da bi iznedrila život kakav mi poznajemo. No, ista ova metoda može se koristiti i da se ispitaju druge planete, pod uslovom da ih njihova putanja vodi direktno između nas i njihovog sunca. Za direktno detektovanje svetla sa drugih planeta, bez obzira na njihovu putanju, moraćemo da sačekamo 2014.godinu, kada će ESA kompletirati projekat „Darvin“, koji će koristiti 6 teleskopa u primeni ovog metoda.