KOSMOLOGIJA Pripremio: M.J.
Teorije: u svemiru postoji dvostruko veći broj planeta sličnih Zemlji
POTRAGA ZA PLANETAMA
Iako se dugo mislilo da su planetarni sistemi sa dve zvezde nepovoljni za formiranje planeta, danas se čini da je suprotno. Najnovija otkrića to opovrgavaju - prema njima se duplira broj potencijalnih planeta u svemiru
Još 2000. godine objavljivane su studije koje su ukazivale da je nemoguće da planete nastaju u sistemima sa dve ili više z zvezda, bez obzira na to koja se teorija o formiranju planeta uzme kao polazište. Prethodne analize su pokazale da bi se, u binarnim sistemima, materijali od kojih nastaju planete previše zagrejali da bi se one formirale. Tako su sve pretrage za planetama van Sunčevog sistema, kojih je bilo 110 za proteklih osam godina, automatski isključivale poznate binarne sisteme.
Ipak nekoliko planeta je pronađeno i u ovakvim sistemima, što je ohrabrilo Alana Bosa, sa Karnegi instituta u Vašingtonu, da sprovede sopstvena istraživanja. On je, koristeći današnje sofisticirane kompjuterske tehnike modeliranja, pokazao da je formiranje planeta u binarnim sistemima ne samo moguće već i jednako verovatno kao u sistemima sa jednom zvezdom.
Od presudnog značaja za njegovu teoriju je činjenica da su raniji modeli za ovakva ispitivanja vršeni u dve dimenzije, dok je Bosov model trodimenzionalan. On je otkrio da turbulencija koja pogađa materijal za nastajanje novih planeta smanjuje njihovu temperaturu i dozvoljava im da se udružuju kako bi formirali planete.
Pošto je jedna polovina svih sistema u svemiru sa jednom ili više zvezda, Bosovo otkriće ukazuje da postoji dva puta više mogućih lokacija u svemiru za nastajanje planeta.
M.J.
|